متی

متی (با تلفظ: متا؛ در عبری:מתי، در یونانی:Ματθαίος؛ به معنی «بخشش خدا») پسر الفائوس، یکی از دوازده حواری عیسی و از نخستین مسیحیان بود.[۱] او از اهالی اورشلیم بود و یک‌سال از عیسی بزرگ‌تر بود. او را لاوی نیز می‌خوانده‌اند.[۲] او خواندن و نوشتن می‌دانست و پیشه‌اش جمع آوری مالیات بود.[۳] متی پیش از گرویدن به عیسی، در جلیل و کفرناحوم به هرود خدمت می‌کرد. وی جشنی بزرگ برای عیسی گرفت و بسیاری از جمع آوران مالیات را به آن جشن دعوت کرد.[۴] متی در انطاکیه سوریه، انجیل خود را نوشت

متی در قرن اول در حبشه درگذشت و مزارش در سالرنو ایتالیاست.

متی به عنوان یکی از شاگردان اصلی عیسی در تمام چهار انجیل و در اعمال ثبت شده است. در انجیل متی او به عنوان یک جمع کننده مالیاتی توصیف شده است؛ با این حال، در مواجهه با موازات، جمع آوری مالیات عیسی مسیح به نام "لوی" نامیده می شود. مسیحیان به طور سنتی تصور می کردند که این نمونه ای از نامگذاری دوگانه است.

متی در کفرناحوم و در زمان هرود انتیپاس مامور سنتی و محلی برای جمع آوری مالیات بوده است، هر چند که او واقعا یک مامور رومی نبوده اما در ناحیه جلیل به خدمت مشغول بوده و احتمالا زیردست رومی بوده و برای آنان مالیات جمع می کرده است. به احتمال بسیار زیاد وی دارای تحصیلات و آشنا به زبان آرامی و یونانی برای خواندن و نوشتن بوده، که ضرورت شغل وی بوده است.

عیسی زمانیکه در کفرناحوم بود او را دید و به او گفت: «مرا متابعت‌ کن‌.» و متی برخاسته و به دنبال عیسی رفت و از شاگردان وی گشت. در همان روز، متی مهمانی بزرگی داد و عیسی و شاگردانش و دوستان متی که از باجگیران و گناهکاران بودند نیز در این مهمانی شرکت داشتند.

بنا بر روایات، متی برای مدت پانزده سال در فلسطین موعظه می کرده است و سپس به اتیوپی و مقدونیه رفته است. گفته می شود وی به مرگ طبیعی چه در اتیوپی یا مقدونیه درگذشته است. اما کلیسای کاتولیک بر این باور است که متی در اتیوپی مصلوب و سپس گردن زده شده و به شهادت رسیده است. اما در کتاب مقدس در این باره و مرگ وی چیزی گفته نشده است.

انجیل متی: بشارت میدهد که عیسی نجاتدهندۀ موعودی  است که خدا به   وسیله او به تمام وعدههای خود در عهد عتیق وفا نموده و آنها را به عمل آورده است. این بشارت، فقط برای قوم یهود نیست، بلکه برای تمام مردم دنیاست. ّ ّ ت خاصی انجیل خود را با تولّد عیسی مسیح شروع ّی با دق مت میکند و با تعمید و آزمایشهای او ادامه میدهد. سپپس به موعظهها و تعالیم و معجزات او در نواحی جلیل میپردازد. سپس وقایع مسافرتهای مسیح از جلیل به اورشلیم و در آخر، واقعۀ هفتۀ آخر مسیح و مصلوب شدن و قیام او از مردگان را ّفی میکند ّم بزرگی معر شرح میدهد. این انجیل عیسی را معل که میتواند قوانین خدا را تشریح و تفسیر نماید و دربارۀ ملکوت خدا تعلیم دهد.

انجیل ماتیوس یا متی (بعضی ها متی را متا مینویسند و متا میخوانند. متی در اتیوپی برای اساعه دین مسیحیت بتوسط زخم شمشیر شهید شد) حدود 80 تا 90 میلادی بتوسط حواری یهودی جوان مسیح، ماتیوس نوشته شده. او که با تورات آشنایی بسیاری داشته این انجیل را برای یهودان مسیحی و به زبان و الفبای یهودی در یودا به نگارش درآورده. روایت است ماتیوس در اتیوپی و یونان و آسیای صغیر و حوالی دریای کاسپین به اشاعه دین مسیحیت پرداخت. «روز یادبود حواریون و ماتیوس» پیش کلیسای پروتستان و کاتولیک روز 21 سپتامبر و پیش کلیسای اُرتودوکس روز 16 نوامبر میباشد.